17 Feb Blog: het weer in kaart: waarom voor zeilers de windvoorspelling vaak anders is
Het weer speelt voor zeilers een zeer belangrijke rol, of dat nou onder barre weersomstandigheden is of juist bij heel licht weer. Meteoroloog Henk Huizinga verzorgt al vele jaren de speciaal door hem ontwikkelde cursussen voor zeilers en doet dat op dit moment met veel succes online. Hij heeft zijn jarenlange ervaringen vastgelegd in het boek ‘Het Weer in Kaart’: hét weerboek voor alle zeilers. Daarin legt Henk alles uit wat het weer een zeiler te vertellen heeft. Zo kunnen zeilers zelf een weloverwogen analyse maken over het huidige en toekomstige weer en voorgenomen vaarplannen nog tijdig bijstellen. In dit blog lees je allereerst een stuk over ‘wind’ en waarom de reguliere windvoorspelling vaak afwijkt.
Een stukje uit het boek ‘het weer in kaart’ over: de windmeting
Hoe wordt wind gemeten en afgelezen?
Wind wordt gemeten op een mast met een hoogte van 10 m. Net als de richting, is de windsnelheid het gemiddelde van de laatste tien minuten. Die wordt weergegeven in knopen (zeemijl/uur) of in m/sec. Indien er binnen die tien minuten een vlaag wordt gemeten die 10 knopen boven het gemiddelde uitkomt, dan wordt het vermeld. Zo wordt in berichten een zuidwestelijke wind van 240 graden met 15 knopen en een uitschieter van 25 als volgt genoteerd: 24015/25.
Waarom de windvoorspelling voor zeilers vaak afwijkt (vooral bij boten van 15m+)
De verwarring omtrent de windsterkte kan vaak gevonden worden door het hoogteverschil van de mast boven de waterlijn. Op een zeiljacht van een meter of vijftien bevindt de windmeter zich al gauw op 20 m. Dat is tweemaal de hoogte van de officiële windmeting én van de opgave in de weersverwachting. Als dan ook nog geen rekening gehouden wordt met het verschil tussen de schijnbare en de ware wind, kom je al snel 1 of 2 beaufort hoger uit!
Waarom je beter zelf met weerkaarten aan de slag kunt gaan
Of het nu voor het winnen van een zeilwedstrijd is, of om veilig aan te komen in de volgende haven; het zelf kunnen inschatten van weerkaarten is essentieel voor iedere zeiler, aldus Henk.
Henk:“ Belangrijk is te weten wat de gevolgen zijn van weersystemen in de kaart…het waarom is minder belangrijk.”
“Weerkundigen gebruiken weerkaarten om via geschreven of gesproken tekst de consument op de hoogte te brengen van de weersomstandigheden. Zij proberen het weer, dat ze in beeld op hun computerscherm zien, te vertalen in de hoop dat de gebruiker een goed plaatje krijgt van de omstandigheden. Maar daar is, al naar gelang de diepgang van het bericht, heel veel tekst voor nodig. En dan nog is het maar de vraag of jouw specifieke situatie voldoende aan de orde komt. Meestal niet! Je moet het hele verhaal lezen/aanhoren om vervolgens maar een klein stukje voor jou nuttige en bruikbare informatie over te houden. Daarom kun je beter zélf met de weerkaarten aan de gang gaan. Je hoeft ze niet zelf te kunnen maken – interpreteren is ruim voldoende. “
Weerkaarten wereldwijd: hoe gebruik je producten van Amerikaanse weerdiensten?
In de cursus en boeken van Henk wordt naast het beschrijven van het gebruik van weerkaarten binnen Europa ook aandacht besteed aan kaarten, die je nodig hebt zodra je de vertrouwde wateren verlaat en gaat beginnen aan een zeilavontuur op bijvoorbeeld de Atlantische Oceaan. Dan komen de producten van de Amerikaanse weerdiensten van pas.
Zij leveren daarnaast mooie kaarten voor de verwachte golfperiode (de tijd die verloopt tussen het passeren van twee golftoppen) en de golfrichting. Er ontstaat dan wellicht een probleem om midden op de oceaan de informatie aan boord te ontvangen. Daarom is naast de cursus Praktische Meteo voor Zeilers (4 avonden), de speciale cursus ‘Toegepaste Meteo voor Zeezeilers’ (2 avonden) ontwikkeld, waarin naast de communicatie aan boord tevens veel aandacht wordt besteed aan meteorologische navigatie met behulp van speciale software. TIP: Al deze cursussen worden op dit moment online gegeven i.v.m. corona waardoor de prijzen tijdelijk verlaagd zijn. Kijk hier voor het cursus aanbod.
Over Henk Huizinga
Henk Huizinga is jarenlang werkzaam geweest voor het KNMI en schreef eerder voor zeevaartscholen het studieboek ‘Maritieme Meteorologie’. Iedere donderdag maakt hij de populaire video met het weekendweerbericht voor zeilers, dat te vinden is op de website www.nimosmeteo.nl.